بهره‌گیری از طبیعت در آموزش طراحی سازه در معماری

توجه خاص به ارتباط معماری و طبیعت به خصوص در سه دهۀ گذشته هم به لحاظ پیدایش رویکردهای نوینِ معماری و هم ‌شکل‌دهی فناوری‌هایِ نوین همچون نانو فناوری دستاوردهای کاملاً متفاوت و درعین‌حال مفیدتری نسبت به گذشته داشته است.سازه به عنوان یکی از اجزای ضروری معماری از اهمیتی خاص برخوردار است. رویکردهای متفاوت و گاه متضاد در طراحی سازه و معماری، «با» یکدیگر و یا «بر» یکدیگر، می‌تواند کیفیاتی متفاوت خلق کند و در ارزش‌گذاری بر معماری و سازه تأثیرگذار باشد. این مقاله، با تکیه بر این مهم که گفتگو بین معمار و طراح سازه از ضروریات خلق یک اثر معماری است، بر یادگیری علوم سازه‌ای توسط معماران و تبحر آنان در شناخت اصول سازه‌ای تأکید می‌کند و همچنین با نگاهی انتقادی به تبعیت معماری از سازه و نقش کلیدی طبیعت‌گرایی، ریشۀ این مشکل را در شیوۀ آموزش سازه برای معماران جستجو می‌کند. پرسش اصلی‌ این پژوهش آسیب‌شناسی عدم تحقق بهره‌گیری از راهبردهای طبیعت در همسازی معماری و سازه در معماری حال حاضر ایران است.این پژوهش که بر سه پایۀ تحلیل، تدقیق و ارزیابی شکل گرفته است در گام نخست با شیوۀ تحقیق عِلّی به واکاوی چالش‌های ناشی از طبیعت‎گرایی در شیوه‎های معماری پس از انقلاب صنعتی و ارزیابی جایگاه سازه در رویکرد طبیعت‌گرایِ این سبک‌ها می‌پردازد؛ در گام دوم با شیوۀ تحقیق تاریخی-تفسیری، ضمن پرداختن به پژوهش‌های مرتبط، به آرای منتقدین معماری در زمینۀ مورد بحث اشاره می‌کند و در ادامه به دستاوردهای طبیعت در معماری و به‌خصوص سازه در حوزۀ دانشگاهی می‌پردازد. در نهایت، برای ارزیابی موضوع پژوهش، داده‌ها به کمک نرم‌افزارspss تحلیل می‌شوند. لازم به ذکر است در این پیمایش دانش سازه‌ای و تجربی معمار در زمینۀ فرم‌ها، ساختارها و سازه‌های طبیعی به‌ عنوان متغیرهای مستقل و مهارت طراحی معمار در همسازی معماری و سازه با بهره‌گیری بیشتر از راهبردهای طبیعت‌گرا به ‌عنوان متغیر وابسته منظور شده است.قیاس پژوهش‌های قبلی با پیمایش صورت‌گرفته نتیجه می‌دهد که عدم توفیق معماری کنونی ایران در همسازی با سازه و بهره‌گیری بهتر از طبیعت، ناشی از دریافت ناصحیح جامعۀ عمومی معماری ایران در این زمینه است که این آسیب غالباً در حوزۀ آموزش ریشه دارد. در نهایت این پژوهش بر تغییر هدفمند شیوۀ آموزش دروس فنی جهت بهبود درک رفتار و سیستم‌های سازه توسط معماران تأکید کرده وهمچنین پیشنهاداتی جهت بهبود این مهم در فضای کار حرفه‌ای ارائه کرده است.